Sự khác biệt giữa Junior, Mid-Level và Senior Developer

Ở bài viết trước, Gambaru đã cùng các bạn tìm hiểu về vị trí Senior Software Developer.

Hôm nay, mời mọi người theo dõi góc nhìn của Daan, một back-end developer từ Hà Lan về:

Sự khác nhau giữa Junior, Mid-Level và Senior Developer

Số năm kinh nghiệm lập trình không đủ để xác định được ai là một Junior, Mid-level hoặc Senior Developer.

Tôi nghĩ điều quan trọng ở đây là kỹ năng.

Một Senior Developer chẳng phải là chuyên gia về mọi thứ, nhưng ta hoàn toàn có thể nói rằng Senior Developer có kỹ năng thành thục hơn Junior và Mid-level Developer.

Kiến thức

Senior Developer sở hữu lượng kiến thức lớn hơn nhiều so với Mid-level và Junior Developer.

Junior Developer cần mở mang hiểu biết về design pattern, architecture, automating testing, performance, security… mới thu hẹp được khoảng cách kiến thức với Mid-level và Senior Developer.

Đúng là rất quan trọng để biết mọi thứ trong quá trình phát triển phần mềm nên thực hiện như thế nào, nhưng chỉ biết những điều này chưa đủ để bạn trở thành một Senior Developer.

Coding

Trái với suy nghĩ của hầu hết mọi người, coding không phải là vấn đề về việc giao tiếp với máy tính.

Coding là việc giao tiếp với con người và hướng dẫn máy tính. Suy cho cùng, code được tổng hợp và biên dịch thành giá trị 0 và 1.

Code phải có ý nghĩa đối với những dev khác làm việc với nó trong tương lai.

Một team mới chưa bao giờ tiếp xúc với đoạn code vẫn có thể mở được nó và tiến hành làm việc với các tính năng mới hoặc fix bug.

Đây là nơi có thể thấy sự khác biệt lớn giữa Junior Developer và Senior Developer.

Tôi sẽ không nói về Mid-level Developer trong đoạn so sánh tiếp theo vì Mid-level Developer là một khu vực xám khi nói đến kỹ năng coding.

Phân biệt Junior Developer?

Junior Developer ít kinh nghiệm, một số vừa tốt nghiệp và lần đầu tiên đi làm.

Một Junior Developer thường chỉ nghĩ là phải làm cho code chạy được. Theo họ, phần mềm chạy được và phần mềm tốt là như nhau.

Viết được code tường minh không đơn giản và Junior Dev thường viết code rườm rà.

Bạn có thể nhận ra Junior Developer vì họ hay viết tất cả mọi thứ trên một dòng hoặc những lớp abstract phức tạp quá mức.

Đây là cách một Junior Developer thể hiện cho các dev khác biết họ có thể viết code tốt như thế nào. Và điều này là sai lầm.

Senior Developer thì sao?

Khi nhìn vào code của một Senior Developer, bạn có thể nghĩ: đây có phải là tất cả không?

Phần code còn lại đâu rồi? Một Senior Developer viết code đơn giản, dễ hiểu và thậm chí có thể là ngớ ngẩn.

Đây là một trong những phẩm chất làm lập trình lớn nhất một developer có.

Senior Developer tuân theo nguyên tắc KISS (Keep It Simple, Stupid).

Senior Developer viết code và cân nhắc về khả năng code maintain được và mở rộng được.

Đây là một tư duy hoàn toàn khác so với Junior Developer – Senior nghĩ về những người phải làm việc với code, còn Junior chỉ nghĩ về việc làm cho nó hoạt động trên máy tính.

Không chỉ là kỹ năng lập trình

Nói chung, Junior Developer thực hiện các task hoặc task đơn giản nhất với độ ảnh hưởng thấp. Họ không thực hiện việc thiết kế kiến trúc hệ thống.

Mid-level Developer cũng không tạo ra solution, họ chỉ thực hiện task.

Sự khác biệt với Junior Developer là họ thực hiện task đó với ít sự giám sát hơn miễn là họ được giao cho các task có tính ổn định tương đối.

Senior Developer thì có thể hoàn toàn tự mình phát triển một ứng dụng.

Điều này không có nghĩa là Senior Developer không có bất kỳ câu hỏi nào trong quá trình làm việc.

Senior Developer biết cách đặt câu hỏi đúng và cách xử lý những câu hỏi này.

Mid-level Developer có thể đặt câu hỏi đúng liên quan đến các task họ thường xuyên làm, nhưng cần hỗ trợ ở những task phức tạp hơn.

Senior Developer không hoang mang và biết cách theo dõi những câu hỏi đặt ra với hành động hợp lý.

Senior Developer vẫn luôn nhờ sự giúp đỡ từ các dev khác vì đôi khi cách tốt nhất là chỉ cần nhờ dev có kinh nghiệm trong lĩnh vực đó giúp đỡ.

Mid-level Developer cũng có thể hỏi đúng câu hỏi, miễn là họ không được giao những task có độ phức tạp cao, đòi hỏi kiến thức chuyên sâu.

Ta không nên mong đợi một Junior Developer sẽ làm được điều này vì họ thiếu kinh nghiệm và cần hướng dẫn từ một dev có kinh nghiệm hơn, cần những nguồn lực cần thiết hoặc một sự thúc đẩy mạnh mẽ để đi đúng hướng.

Nâng cấp từ Junior lên Senior Developer

Junior lên Mid-level

Vì các Junior Developer đều thiếu kinh nghiệm, nên điều quan trọng là phải tự mình trải qua toàn bộ chu trình lập trình ít nhất một vài lần.

Bằng cách này, bạn sẽ mắc nhiều sai lầm và học cách tránh lặp lại chúng vào lần tiếp theo.

Bạn nên học cách viết code đơn giản. Hãy nghĩ về người tiếp theo sẽ làm việc với code đó.

Bạn cũng nên tìm hiểu cách debug vì điều này sẽ giúp ta hiểu rõ hơn về những gì xảy ra trong quá trình lập trình.

Ngoài ra, bạn nên làm quen với những thực tiễn tốt nhất và tìm hiểu về architecture, performance, security v.v. Mục tiêu là thu hẹp khoảng cách kiến thức cần có để đạt đến mid-level.

Mid-level đến Senior

Đi từ Mid-level đến Senior là một chặng đường khá khó khăn. Một số dev sẽ chỉ ở mức Mid-level trong suốt sự nghiệp của mình.

Senior Developer biết khi nào cần đi đường tắt và khi nào thì không.

Đây là những bài học khó nhằn chỉ học được bằng cách mắc sai lầm trong quá khứ.

Nếu muốn lên Senior Level, bạn phải sẵn sàng nhận những task mà không ai biết cách xử lý và nên biết nhiều hơn ngoài việc làm thế nào để hoàn thành công việc.

Là một Senior Developer, bạn cũng có công việc hỗ trợ các dev ít kinh nghiệm hơn.

Và bạn sẽ chẳng ngạc nhiên khi tôi nói rằng Senior Developer làm chủ được công nghệ của mình.

Bên cạnh kỹ năng coding, họ biết tất cả các công cụ và ứng dụng đang được sử dụng trong công ty mình đang làm.

Tôi xin kết bài bằng một câu nói từ Martin Fowler:

Bất kỳ kẻ ngốc nào cũng có thể viết code sao cho máy tính hiểu được. Lập trình viên giỏi viết code con người có thể hiểu được.

Theo Daan